zondag 5 mei 2013

10 mei 2013: De bezette stad III: Bezette stad in kaart gebracht

Met: Henk van Houtum, Emile den Tex en Douwe Mulder, Jacqueline Schoemaker en m.m.v. Stanza (GB).

Bezette stad in kaart gebracht


Derde avond in de reeks 'Bezette stad', een serie interdisciplinaire programma’s waarin we onderzoek doen naar de bezette stad, bezetting van de stad en de rol die kunst, literatuur en in het bijzonder de poëzie hierin spelen.

Tijdens Bezette stad #3 gaan we in op de rol van de geografische kaart en het concept van 'mapping'. De kaart maak je tegenwoordig zelf. Mobiele map-apps helpen je van A naar B, maar tonen je ook een persoonlijke stad: in welk café zitten je vrienden? Het wekelijkse hardlooprondje kun je 'mappen' en delen. Deze kaarten deel je echter niet alleen. Alle data die gebruikers invoeren worden opgeslagen en voor een andere vorm van ‘mappen’ ingezet, het in kaart brengen van consumptiepatronen, levensstijlen en gezondheidsprofielen. De vraag op deze avond is hoe we dit 'mappen' moeten begrijpen. Ook willen we een blik werpen op de wijze waarop kunstenaars ons denken hierin verder kunnen brengen. Voorbeelden zijn de Britse kunstenaar Stanza of werkgroepen van het Utrechtse bureau Casco, die onderzoek deden vanuit een kritische cartografie.

copyright by stanza


De kritische cartografie leek, vanaf de jaren 1990, succes te hebben met het openbreken van de kaart voor een breder publiek. Het medium kon mede door digitale open-sourcemiddelen niet langer alleen worden opgeeïst door stadsplanners en academische cartografen. Dit bood nieuwe mogelijkheden voor het gebruik van de kaart maar leidde tegelijk tot ongekende inbreuk op de privacy en tot nieuwe machtsverhoudingen. Het huidige politieke debat rond veiligheid, surveillance en privacy laat dat helder zien. Levens van burgers in de digitale en fysieke ruimte worden door bedrijven en overheid veelvuldig in kaart gebracht. Data uit apps die burgers zelf aanleveren wordt daarvoor ingezet. Datasystemen worden gekoppeld, en deze technieken commercieel uitgebaat, waardoor betekenissen van het private en publieke domein verschuiven of zelfs transformeren. Bovenstaand voorbeeld illustreert hoe nieuwe vormen nieuwe problemen kunnen voortbrengen. Er is daarom reden tot een voortgaand onderzoek naar de mogelijkheden die alternatieve kaartproducties bieden. Op deze avond zal het onderzoek zich focussen op kunst, literatuur en poëzie. Belangrijkste vraag is daarbij hoe de kunsten een alternatieve 'mapping' kunnen leveren voor het in kaart gebrachte leven van de hedendaagse stadsbewoner.

Henk van Houtum zal de kritische cartografie als discipline in een lezing aan het publiek introduceren, en op basis hiervan een analyse geven. Hij is als politiek geograaf verbonden aan de universiteit van Nijmegen. Jacqueline Schoemaker (onderzoeker, schrijver en redacteur), die in haar werk De ongedeelde stad een poging tot mapping van de gecontroleerde stad deed, zal ingaan op de literaire mogelijkheden die deze exercitie bood. Dichter Emile den Tex is erop uit gestuurd om de gecontroleerde stad in kaart te brengen en tot dichtwerk te verwerken. Verder zal het werk van de Britse kunstenaar Stanza besproken worden. Deze kunstenaar verhoudt zich al sinds 1987 tot de publieke ruimte, en heeft veel werk gemaakt op basis van videosurveillancetechnieken. Stanza zal zelf, op afstand, een toelichting op zijn werk verzorgen.


Entree: 10 euro / 5 euro voor vrienden, studenten, stadspashouders
Aanvang 20:30 uur, deur open 20:00 uur

Reserveren kan hier.

Geen opmerkingen: