18 december 2009: De Receptie - De uitvloei van een curve

De Receptie over 'Vliesgevels filter' van Tom Van de Voorde

Met: Maartje Smits, Pieter Veen, Dirk Huylebrouck, B. Zwaal

De debuutbundel van Tom Van de Voorde, Vliesgevels filter, kan begrepen worden als een poging om moderne landschapspoëzie te schrijven. Een interessant project, want is landschapspoëzie niet precies de ontkenning van de moderniteit?
In Vliesgevels filter bewijst Tom Van de Voorde het tegendeel. Via abstracte, vaak aan de wiskunde ontleende formuleringen, maakt hij een intense ervaring van de natuur mogelijk - een die we niet kennen uit de traditionele natuurlyriek. Het levert een ongewone bundel op, waarin de lezer de natuur op een nieuwe manier leert ervaren.

een passers eerste wentelgang

tekent het patroon

waarin hun vlucht wordt nagedaan

het raakpunt maakt de curve

mathematisch een formule

het kleinste getal

geen vierkant in het vogelnest

een vleugelpaar kleuren

een gans haar vliegangst doen vergeten

Voor deze aflevering van de Receptie vroeg Perdu een aantal uiteenlopende sprekers uit de kunst, de literatuur en de ruimtelijke ordening om te reageren op het project Vliesgevels filter. Ieder van hen zal het landschap van Tom Van de Voorde op een andere manier verkennen.

Maartje Smits is beeldend kunstenaar. Vorig jaar studeerde zij aan de Rietveld Academie af op videokunstwerk waarin de verschijningen van het moderne landschap een belangrijke rol spelen. Pieter Veen, als landschapsarchitect verbonden aan Bureau Vista, organiseert landschapsfilosofische reizen, waarin hij een brug probeert te slaan tussen de taal en het landschap.
Dirk Huylebrouck is een Vlaams wiskundige, bekend van uiteenlopende bijdragen in het magazine EOS: van Turing tot het scheve Atomium. Hij is auteur van twee boeken, Afrika + wiskunde (VUBPress) en De codes van Da Vinci, Bach, pi en Co (Academa Press). Huylebrouck zal een wiskundige filter voor de Vliesgevels houden.
B. Zwaal is de auteur van tien poëziebundels, waarvan Zouttong (2008) de laatste is. Hij zal met zijn eigen poëzie op de bundel van Tom van de Voorde reageren.

Aanvang: 20.30; deur open: 20.00 Reserveren via het webformulier op de Perdu-website

11 december 2009: Un coup de dés: poème, image of sculpture

Met: Fernande de Korte, Anna Hakkens, Michalis Pichler, Petrus Hoosemans, Ernst van den Hemel (moderator)

Voertaal: Engels
English text there

In een eeuw tijd is Un coup de dés jamais n'abolira le hasard mínstens drie keer verschenen. Echter wel in verschillende vormen en bij andere kunstenaars. Als eerst werd het in 1914 in dichtvorm gepubliceerd (met de ondertitel poéme) naar de uitgebreide aantekeningen en instructies van de destijds reeds overleden Stéphane Mallarmé.

In dit 'origineel', dat vaak als hermetisch en onvertaalbaar gekarakteriseerd is, experimenteert Mallarmé al vroeg met zeer afwijkende typografie en vrij vers.

Dat het werk onvertaalbaar zou zijn, heeft de Belgische kunstenaar Marcel Broodthaers er niet van weerhouden het gedicht te bewerken. Onder zijn naam verscheen in 1969 een tweede versie, deze keer met de ondertitel image. Broodthaers had het idee opgevat Mallarmé's bundel om te zetten in plastic art. In plaats van de woorden, treft men in image enkel nog zwarte balken aan. Broodthaers brengt hiermee een dialoog tussen de twee werken op gang.

Ook de Duitse kunstenaar Michalis Pichler heeft een poging gedaan het werk te 'vertalen'. Zijn bewerking verscheen in 2008/09 met de ondertitel sculpture. In zijn versie kan men bij het omslaan van de pagina's slechts nog de schaduwen van Mallarmé's woorden waarnemen: Pichler heeft de balken van Broodthaers 'uitgeknipt', de bladzijden onder elkaar geplaatst en een stuk ontworpen dat door de pianola afgespeeld kan worden. Speciaal voor deze avond heeft Perdu, met steun van het Goethe Instituut en het Pianolamuseum, een automatische piano beschikbaar gesteld waarmee Pichler zijn stuk zal demonstreren.

Welke dialoog of discussie wordt er tussen de drie werken aangegaan? Hoe refereren ze aan elkaar? Overtreffen ze elkaar in concept? Doen de latere werken geen afbreuk aan het origineel? Voegen de nieuwe kunstwerken iets toe of maken ze juist iets kapot? Dit soort vragen staan op deze avond centraal.

Fernande de Korte zal zowel het voorwoord als het gedicht van Mallarmé in het Frans voordragen (de Engelse vertaling wordt op de achtergrond geprojecteerd). Anna Hakkens zal daarna ingaan op de versie van Broodthaers. Vervolgens, zal Pichlers performance plaatsvinden, waarna de avond afgesloten wordt met een tafelgesprek o.l.v. Ernst van den Hemel, waarin de drie werken met elkaar vergeleken worden.

Aanvang: 20.30 uur; deur open: 20.00 uur
Reserveren via het webformulier

10 december 2009: Dutch Invasion? - Ambit in Perdu

Met: de dichters Héléne Gelèns, Hagar Peeters, Mustafa Stitou en Kate Foley (Britse dichter wonend te Amsterdam); de schrijver Manon Uphoff; en de vertalers David Colmer, Donald Gardner, Sam Garrett en Willem Groenewegen*. (* = onder voorbehoud).

Presentator: Dr Martin Bax, redacteur van AMBIT

Een programma over recente Nederlandse literatuur die de oversteek naar Engeland heeft gemaakt en is opgebouwd rond de net verschenen editie van het Engelse literaire tijdschrift AMBIT. Daarin staat een aantal nieuwe vertalingen van Nederlandse gedichten en proza centraal. De Nederlandse schrijvers lezen voor uit eigen werk; hun vertalers lezen de vertalingen. Dit tweetalige programma is gericht zowel op Nederlanders die nieuwsgierig zijn naar het procédé van het vertalen en de receptie van Nederlandstalige literatuur in Engeland als op Engelstaligen die belang hebben voor recente Nederlandse literatuur. Speciale gast is Dr Martin Bax, redacteur van AMBIT, die het programma zal presenteren. De deelnemers geven niet alleen lezingen, ze gaan ook in discussie met elkaar en met het publiek. Wat is de Nederlandse poëzie eigenlijk en overleeft ze in een vreemde taal?

Aanvang: 20.00 uur; zaal open: 19.30 uur
Reserveren kan via het webformulier van Perdu

4 december 2009: Hans Faverey - Een lek in het zwijgen

Met: Dante Boon, Maria van Daalen, Piet Gerbrandy, e.a.

Hans Faverey (1933-1990) behoort tot de meest becommentarieerde dichters uit het Nederlandse taalgebied. De referentialiteit en daarmee de autonomiteit van zijn poëzie zijn vaak onderwerp van discussie geweest. Zijn gedichten zijn dan ook vaak beschouwd als unieke en autonome taalbouwsels, die elk contact met de werkelijkheid willen verbreken. Maar niet alleen de aard, ook de omvang van de secundaire literatuur lijkt de afstand tussen de lezer en Faverey's poëzie te hebben vergroot. De vele commentaren maken het moeilijk om zijn gedichten onbevangen tegemoet te treden. Op deze avond wil Perdu het accent verschuiven naar niet of minder vaak belichte aspecten van Faverey. Verschillende sprekers zullen worden gevraagd om nieuwe ingangen tot zijn werk te zoeken en voor te stellen.

De zwarte nachtschade is hier omdat het nodig is:
achter de voorgrond schuilen
de witte nachtelijk merries;
zij hinniken, slaan met hun

zwaluwstaarten, doen
alsof zij hier thuis zijn.

Dante Boon is componist en pianist. Hij zal zijn eigen compositie Uitdrijving - geïnspireerd op de gelijknamige reeks uit de bundel Lichtval - uitvoeren. Vervolgens zal hij onder meer spreken over hoe hij zich tot Faverey's poëzie heeft verhouden. Piet Gerbrandy is classicus, essayist en dichter.

Aanvang: 20.30; zaal open: 20.00
Reserveren via het reserveringsformulier op de Perdu-website.