7 februari 2014: Nieuwe poëzie uit Rusland #1

Visuele Poëzie van avant-garde tot nu

Met Helen White, Eric Metz en Willem Weststeijn

 

In 2014 organiseert Perdu een serie programma’s over hedendaagse Russische poëzie. De eerste avond in de reeks gaat over de rijke maar in Nederland in veel opzichten onderbelichte traditie van Russische visuele poëzie. Visuele elementen, het samenspel tussen tekst en beeld maar ook het teken als beeld deden hun intree met het Cubo-Futurisme. In 1912 proclameren David Burliuk, Aleksej Kroetsjonych, Vladimir Majakovskij en Velimir Chlebnikov in hun manifesto Een klap in het gezicht van de smaak van het publiek het begin van een nieuwe taal. Het Cubo-Futurisme rust op vier pilaren:     

1. Op het vergroten van de omvang van de woordenschat met willekeurige en afgeleide woorden (Woordvernieuwing).

2. Op een onverzoenlijke haat jegens de taal die tot aan hen toe heeft bestaan.

3. De door u uit berkentwijgen gevlochten krans van goedkope roem met afschuw van het trotse voorhoofd te rukken.

4. Op de aardkluit van het woord 'wij' te staan midden in een zee van gefluit en verontwaardiging.  

En als er vooralsnog ook in onze regels de vuile vlekken van uw ‘gezond verstand’ en ‘goede smaak’ zitten, dan flitst daarin toch reeds voor het eerst de Bliksem van de Nieuwe Komende Schoonheid van het Zelfstandige (op zichzelf staande) Woord.’

Die vernieuwingsdrift van de historische avant-garde werd later, onder Stalin’s doctrine van het socialistisch realisme, gekaapt en in ‘getemde’ vorm geïnstrumentaliseerd voor ideologische doeleinden. Tegelijkertijd met deze autoritaire toe-eigening kwam er verzet op gang. De strijd gaat daarbij niet alleen om de autonomie van het woord, maar ook om de autonomie van het beeld en de beeldtaal. Perdu traceert deze ontwikkelingen door te vragen hoe deze beeldtaal door dichters en staat wordt ingezet, en opnieuw kan worden toegeëigend.
Willem Weststeijn leidt de avond in en zal verder ingaan op werk van Ry Nikonova, Sergej Sigej en Sergej Birjukov. Erci Metz vertaalde voor deze avond visueel werk van Sen-Senkov, Gornon en Voznesenskij. Tot slot geeft Helen White een reactie vanuit hedendaags perspectief.

Willem Weststeijn is emeritus hoogleraar Slavistiek en Chlebnikov-specialist. Hij introduceerde het werk van Chlebnikov in Nederland met een in 1986 verschenen bloemlezing en publiceerde o.a. over de poëtische taal van het Russische symbolisme en futurisme.

Eric Metz is vertaler en als universitair docent Slavische Letteren werkzaam aan de Universiteit van Amsterdam. Hij vertaalde o.a. werk van Dimitrix Lazoetkin, Sergeij Prokofjev en Andreij Voznesenskij. Metz heeft bijzondere belangstelling voor  modernistische poëzie uit Tsjechië en Rusland, poëzievertalingen en de receptie van Westerse poëticale tradities in de Slavische wereld. Voor Perdu vertaalde hij nieuw werk van Sen-Senkov. 

Helen White is dichter en beeldend kunstenaar. Als medeoprichtster van het Belgische collectief krikri organiseerde ze tentoonstellingen, workshops en festival over experimentele cross-over-poëzie. Haar installaties en performances waren op festivals in binnen- en buitenland te zien. White publiceerde in verschillende literaire tijdschriften en bracht twee chapbooks uit. Tevens leverde ze een bijdrage aan de anthologie The Last Vispo Anthology: Visual Poetry 1998-2008. Helen White woont en werkt in Gent. 

Aanvang: 20:30 uur; zaal open: 20:00 uur
Entree: 10 euro / 5 euro (met vrienden-, studenten- en stadspas)
Reserveren kan hier