21 december 2012: Het korte verhaal als kennistekort

Het is niet mogelijk om volledig overzicht te krijgen over het leven van anderen, terwijl we daar wel naar verlangen. Volgens de Amerikaanse filosoof Stanley Cavell is dit de drijvende kracht in veel verhalen. Marcel, de hoofdpersoon uit À la recherche du temps perdu, kan er bijvoorbeeld maar geen zekerheid over krijgen of zijn vriendinnetje Albertine niet lesbisch is.

Deze avond lezen drie schrijvers een verhaal voor, waarin een kennistekort wordt gethematiseerd. De verhalen worden speciaal voor de avond geschreven. Na afloop zullen de schrijver met elkaar spreken over zaken als het uitgangspunt van Cavell, over hoe zo’n verhaal tot stand komt, wat er in moet zitten en wat de status is van een concept bij het schrijven van korte verhalen.


Aanvang 20:30 uur; zaal open 20:00 uur.
Entree: 10 euro / 5 euro voor studenten, vrienden en stadspashouders
Reserveren.

14 december 2012: "U bevindt zich hier" - kaart, subject en politiek

Met: Lowie Brink, Julio Pastor en Peter van Lier

De geografische kaart verbeeldt evenzeer als het versluiert: het brengt gebieden en onderwerpen in beeld, maar vertekent tegelijkertijd, en laat delen achterwege. Doet bijvoorbeeld de hoekgetrouwheid van een Mercatorprojectie, en het nut ervan voor navigatie, ons geloven dat dit de juiste en exacte representatie van de aarde is? Of laat tevens de alomtegenwoordigheid van dit beeld ons geloven in deze verhoudingen? En wat zijn daarvan de implicaties?

Cartografische representaties hebben niet alleen een functionele achtergrond, maar bezitten veel meer dimensies. Tijdens deze avond zullen enkele hiervan in Perdu verder worden uitgewerkt, en het belang en de betekenis ervan besproken. Antiquaar Lowie Brink zal daartoe enkele van zijn klassieke schoolwandkaarten voor ons ontrollen. Hij neemt ons mee naar de geopolitieke strijd rond de Nederlandse koloniën in de jaren 1940-’60, en de wijze waarop die gestreden werd op het oppervlak van de kaart. Kunstenaar Julio Pastor voert ons voort, naar zowel zijn woonplaats Groningen als naar zijn geboortestad Mexico City. Op diverse manieren zoekt de kunstenaar in zijn werk naar de verbinding tussen zichzelf en de geografische ruimte. Tijdens de avond zal hij onder andere op dit aspect van subjectiviteit in de cartografische objectiviteit reageren. Dichter en filosoof Peter van Lier reflecteert in een bijzondere voorvertoning, speciaal voor Perdu, op nieuw, beeldend werk van Machteld van Buren. De kaart van Europese landen is daarbij uitgangspunt voor een haast archetypische karakterschets van het land. Ook zal Van Lier poëzie ten gehore brengen die geschreven is als reactie op dit beeldend werk. Op eigen wijze komt zo de verinnerlijking van de kaart aan bod.

De spanningen die in deze bijdrages naar voren komen, zijn al veel langer onderwerp van gesprek. Linguïst Alfred Korzybski stelde bijvoorbeeld in 1931 dat de kaart niet hetzelfde is als het gebied. Ofwel: ‘[d]e enige kaart die alles van het territorium getrouw weergeeft, is het territorium zelf’ (Vervloesem, 2008). Michel Houellebecq interpreteerde dit thema recentelijk in zijn roman La carte et le territoire (2010), waarin de kaart, en afbeeldingen daarvan, interessanter werden dan het gebied. De beperkingen, of wellicht juist daardoor de oneindige mogelijkheden van kaartrepresentaties, worden ook besproken door Jorge Luis Borges in zijn werk “Over de ijzeren gestrengheid van de wetenschap” (1970). Hij beschrijft treffend de onbruikbaarheid van een kaart die de werkelijkheid volkomen, en naar wetenschappelijke maatstaven ideaal, representeert.

Op deze avond zullen verschillende disciplines samen een thick description voortbrengen van de cartografische verbeelding. Hierin komen de politieke en ideologische posities aan bod, evenals subjectiviteit die onlosmakelijk verbonden is met ruimtelijke oriëntatie.

NB: Per abuis is in de Post Perdu van december ten onrechte Brigitta van Weeren als spreker voor deze avond vermeld. De juiste programmering staat op de website. Excuses voor het ongemak.

Aanvang 20:30 uur, zaal open 20:00 uur.
Entree: 10 euro / 5 euro voor studenten, vrienden en stadspashouders
Reserveren kan hier

7 december 2012: Masker, ontmasker - Terras 03

Met: Jaap Blonk, Han van der Vegt, Suzanne Doppelt, Patrick Nederkoorn.

De hedendaagse mediagebruiker verlangt naar ontmaskering. Vorig jaar was het Diederik Stapel, dit jaar Lance Armstrong en verschillende provinciale bestuurders. NRC Handelsblad presenteerde een nieuwe studie naar Adolf Eichmann onlangs zelfs als een ontmaskering: de ‘ijverige ambtenaar’ blijkt toch een rabiate antisemiet te zijn. Blijkbaar is dit wat de hedendaagse journalistiek en wetenschap doen: ze brengen een pijnlijke waarheid aan het licht.

De literatuur ontleent haar kracht nu juist aan haar ‘maskerende’ functie: ze spiegelt ons een verzonnen wereld voor, waarmee ze de wereld buiten de tekst aan het oog van de lezer lijkt te onttrekken. Of schuilt er in die maskerende functie juist de effectiefste ontmaskering die maar denkbaar is? Dingen die buiten de literaire tekst ongezegd of ongedacht moeten blijven, kunnen onder een fictief masker wél aan de wereld worden getoond.

Tijdschrift Terras stelde een nummer samen met de titel ‘Masker, ontmasker’, dat op deze avond wordt voorgesteld. Vier kunstenaars presenteren hun werk, waarin het om maskering draait, om onze angst en fascinatie voor wat verborgen is. Speciale gast is de Franse dichteres en fotograaf Suzanne Doppelt. Zij leest voor uit haar laatste bundel La plus grande aberration (2012), waarvan delen vertaald zijn in Terras. Daarnaast geven Han van der Vegt en Jaap Blonk poëzieperformances en is er een lezing van cabaretier en theatermaker Patrick Nederkoorn.

Wie de avond in Perdu bezoekt, ontvangt een exclusieve uitgave van Terras, waarin enkele van de teksten uit het nummer zijn opgenomen.

Aanvang 20:30 uur; zaal open: 20:00 uur.
Entree + Terras 03: 12,50 euro / 7,50 euro voor studenten, vrienden en stadspashouders
Reserveren kan hier.

6 december 2012: Heerlijk avondje met de Werkgroep Caraïbische Letteren

Met de betere Sinterklaasgedichten van Hilli Arduin, Giselle Ecury, Quincy Gario, Romeo Grot, Michiel van Kempen, Charl Landvreugd, Frans Lopulalan en de enige echte Nicolaas uit San Nicolas: Quito.
RESERVEREN AANBEVOLEN!

Dit jaar is hij gearriveerd in Roermond, de Goedheiligman, dus blijkbaar over de binnenwateren van Myra tot hij over de Maas ons land binnenvoer. Zijn de Zwarte Pieten ook hun richtingsgevoel kwijt of dartelen zij vrolijk langs dakrand en regenbuis? Gaat de traditie op de schop in de meerkleurenmaatschappij, of staat de harde hand van het Dordtse politiecorps symbool voor een hardnekkig beleden Hollands identiteitsbesef? Zien wij op Curaçao daar echt de bruine huid onder de zwarte schmink? En hoe doen ze dat dan in Spanje en Frankrijk met hun ijzeren tradities? De Werkgroep Caraïbische Letteren wil het weten, maar houdt de traditie van het Sinterklaasvers hoog. Dus treedt een keur aan woordkunstenaars aan voor een heerlijk avondje in het intieme literaire theater Perdu, met gasten uit binnen- en buitenland.

Vertaalster en natuurkundige Amparo Garcia Celma vertelt hoe de Spanjaarden de teloorgang van hun stierenvechten ervaren. Aart Broek heeft scherpe herinneringen aan de Antilliaanse Sint Nicolaas. En filosofe Solange Leibovici neemt ons mee naar Frankrijk, ze heeft veel nagedacht over Sinterklaas - die ze haat – en zet de Turkse baardman af tegen de lieve Kerstman uit la douce France.

Met surprises en Tony Chocolony-chocolade.
En muziek van het Sinterklaastrio!

Aanvang19:30 uur; zaal open 19:00 uur.
Entree: 10 euro / CJP 7,50 euro
Reserveren kan hier.